Gepubliceerd op 04-02-2020

Eén op de drie automobilisten die ‘s nachts rijdt is minder alert door slaperigheid. Daardoor lopen zij tot 30 procent meer risico om bij een ongeval betrokken te zijn. Dat blijkt uit slaperigheidsmetingen gedaan door de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV). Om alert te blijven en het risico te beperken werkt de combinatie van koffie en een kwartiertje dutten het beste.

Uit slaperigheidsmetingen die de VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) in december vorig jaar uitvoerde, blijkt dat één op de drie autobestuurders bij een late rit in zijn of haar ‘biologische nacht’ rijdt. Dat is de periode waarin het lichaam aangeeft dat je eigenlijk zouden moeten slapen. Wie te moe achter het stuur kruipt, heeft 30 procent meer kans om betrokken te raken bij een ongeval. Koffie of een powernap zijn de enige oplossingen om de alertheid tijdens late ritten een boost te geven en het risico binnen de perken te houden. Dat benadrukt de VSV in een nieuwe preventiecampagne tegen slaperig rijden.

Slaperigheidsmetingen

In samenwerking met politie en het Nederlandse onderzoeksbureau Chrono@Work voerde de VSV in december vorig jaar in België slaperigheidsmetingen uit in het verkeer. Bij autobestuurders die tussen tien uur ’s avonds en twee uur ’s nachts onderweg waren, werd een speekseltest afgenomen om het melatonineniveau te bepalen, een hormoon dat het slaap-waakritme beïnvloedt. Daarnaast werd aan de hand van een vragenlijst doorgenomen hoe slaperig de proefpersonen zich voelden.

Bij een derde van de onderzochte bestuurders gaf het melatoninegehalte aan dat ze achter het stuur zaten in hun biologische nacht. Na middernacht liep dit aandeel zelfs op tot 50 procent. Dit heeft een negatieve invloed op de alertheid en dus ook op de veiligheid.

Minder alert

Uit recent onderzoek blijkt dat bestuurders die rijden terwijl hun biologische klok in slaapmodus staat, tot 30 procent meer risico lopen om in een ongeval betrokken te raken dan bestuurders die een normaal alertheidsniveau hebben.

Daartegenover gaf minder dan 1 op de 10 bestuurders (9 procent) zelf aan dat ze zich niet meer alert voelden tijdens het rijden. Een aanzienlijk deel van de groep die in hun biologische nacht rijdt en daardoor objectief risico loopt, heeft dus een verkeerde inschatting van de eigen alertheid. Zeven personen (2 procent) gaven zelfs aan dat ze tijdens de rit de neiging hadden om in te dommelen.

Risicofactoren

Naast rijden in je biologische nacht zijn er nog bijkomende risicofactoren die ervoor kunnen zorgen dat je slaperig achter het stuur zit, zoals een slechte slaapkwaliteit in de voorafgaande nacht of al een lange tijd wakker zijn. 29 procent gaf zijn slaapkwaliteit in de voorafgaande nacht een onvoldoende, 4 procent gaf een ronduit slechte slaapkwaliteit aan. 13 procent van de bestuurders gaf aan al meer dan 17 uur wakker te zijn. Zes op de tien van deze bestuurders zaten in hun biologische nacht op basis van hun melatoninewaarden.

Campagne

Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters: “Deze cijfers tonen nog maar eens aan dat slaperigheid achter het stuur een onderschat probleem is, zeker tijdens late ritten. Volgens internationaal onderzoek is tot één vijfde van alle ongevallen te wijten aan vermoeidheid. In de late avond en ’s nachts is het risico nog groter, omdat een aanzienlijk deel van de bestuurders dan onderweg is terwijl ze eigenlijk zouden moeten slapen. Daarom is het beter om late ritten te vermijden als je kan. Voor wie toch de baan op moet, heeft de VSV een nieuwe campagne met een duidelijke boodschap: drink koffie en doe een powernap om je alertheid een boost te geven.”

Koffie én powernap

Volgens de VSV is er maar één manier om de alertheid bij een late rit op peil te houden: een powernap in combinatie met een kop koffie. Alle andere oplossingen (zoals tijdens het rijden een raampje openen, de muziek luider zetten, even stoppen om de benen te strekken) zouden geen effect hebben of zelfs het risico vergroten dat de slaap achteraf dubbel zo hard toeslaat. Tot en met 1 maart voert de VSV een campagne langs de weg om op de gevaren van slaperigheid te wijzen.

Bron: rijschoolpro.nl: